به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، به نقل از خبرگزاری ایرنا، پیمان ورجاوند روز چهارشنبه 29 اسفند در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: بر اساس بررسی‌های انجام‌شده توسط مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان، روند تغییرات بارندگی‌ها و آورد رودخانه‌های استان در سال‌های اخیر نشان‌دهنده کاهش تعداد دفعات بارش و افزایش شدت آن‌ها است.
وی افزود: این تغییرات، همراه با کاهش کلی بارش‌ها طی دو دهه گذشته، موجب کاهش آورد رودخانه‌های استان به میزان ۲۱ تا ۳۳ درصد شده است. از سوی دیگر، افزایش ۲.۵ درصدی میانگین دمای استان و افزایش ۷.۵ درصدی نیاز آبی محصولات کشاورزی، فشار مضاعفی بر منابع آب وارد کرده است.
ورجاوند با اشاره به چالش‌های پیش روی بخش کشاورزی استان تصریح کرد: کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما، همراه با افزایش برداشت آب کشاورزی، منجر به کاهش کیفیت آب رودخانه‌ها در مناطق پایین‌دست شده است. این شرایط، تولید پایدار کشاورزی را به برداشت بیشتر از منابع آب وابسته کرده و چالش مدیریت منابع آب را تشدید کرده است.
وی گفت: با توجه به پیش‌بینی تشدید خشکسالی‌ها در آینده و وابستگی اقتصاد استان به منابع آب، مدیریت بهینه این منابع به یک ضرورت حیاتی تبدیل شده است.
سخنی با مدیران
وی با اشاره به تلاش‌های انجام‌شده در بخش کشاورزی و توسعه زیرساخت‌های بهبود بهره‌وری آب، تأکید کرد: باوجود این اقدامات، چالش کمبود آب در بخش کشاورزی همچنان پابرجاست و به نظر می‌رسد نتوان با نگاه گذشته، مشکلات آینده را مدیریت کرد.
وی ادامه داد: با توجه به سیاست‌های دولت در زمینه کوچک‌سازی و چابک‌سازی سازمان‌ها و گستردگی اراضی کشاورزی و شبکه‌های آبیاری در خوزستان، ضرورت بهره‌برداری از پتانسیل جوامع محلی در مدیریت منابع آب بیش از پیش احساس می‌شود. تشکیل اتاق فکر آب استان، متشکل از کارشناسان، نخبگان، فعالان و بهره‌برداران بخش آب به‌عنوان یک شورای مشورتی، می‌تواند گامی مؤثر در این راستا باشد.
ورجاوند همچنین پیشنهاد کرد راهکارهایی مانند ایجاد صندوق پشتیبان مالی آب برای تعدیل تنش‌های آبی در شرایط خشکسالی و تأمین معیشت جوامع کشاورزی از طریق فعالیت‌های اقتصادی غیر آب‌محور، در مدیریت پایدار منابع آب مفید واقع شود.
سخنی با کشاورزان
ورجاوند در ادامه خطاب به کشاورزان و بهره‌برداران آب کشاورزی اظهار کرد: کشاورزان، اگرچه بیشترین سهم را در مصرف آب دارند، اما کمترین نقش را در تصمیمات کلان مدیریت منابع آب ایفا می‌کنند. بااین‌حال، مدیریت صحیح آب در مزرعه نه‌تنها به صرفه‌جویی در مصرف آب کمک می‌کند، بلکه باعث بهبود کیفیت خاک و حفظ کشاورزی پایدار نیز می‌شود.
وی توصیه کرد کشاورزان با همکاری یکدیگر در هر روستا یا بخش، توزیع آب کشاورزی بین مزارع و باغات را به‌گونه‌ای تنظیم کنند که علاوه بر تأمین آب در زمان مناسب، صرفه‌جویی مناسبی نیز صورت گیرد.
وی افزود: تسطیح دقیق زمین، استفاده از ابعاد فنی مناسب برای کرت‌ها و نوارهای آبیاری، و حرکت به‌سوی کشت روی پشته یا کف‌کاری در شرایط شوری آب و خاک، از جمله اقدامات مؤثر دیگر در این زمینه است.
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان همچنین تأکید کرد: در شرایط بارندگی، توجه به پیش‌بینی‌های هواشناسی و تعویق عملیات آبیاری تا پس از بارندگی می‌تواند به حفظ منابع آب کمک کند. کشاورزان می‌توانند از منابع آموزشی رایگان موجود در سایت تالار ترویج کشاورزی برای بهبود مدیریت آبیاری مزارع خود استفاده کنند.
وی در پایان تأکید کرد: با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش منابع آب در خوزستان، مدیریت پایدار منابع آب نیازمند مشارکت فعال جوامع محلی، استفاده از فناوری‌های نوین و همکاری بین بخش‌های مختلف است. در این راستا، نقش کشاورزان به‌عنوان اصلی‌ترین بهره‌برداران آب و مدیران به‌عنوان تصمیم‌گیرندگان کلان، بیش‌ازپیش اهمیت پیدا می‌کند.
لینک خبر:
